Afrikalı Beş Müslüman Kölenin Hatıraları

Portekizlilerin 1400lü yılların sonunda Batı Afrika sahillerine gelmesiyle başlayan kitlesel kölelik Afrika kıtasının makûs talihini de şekillendirmiştir.
Avrupa-Afrika-Amerika durakları arasında yüzyıllar boyu devam eden Atlantik ve Sahra kökenli köle ticareti, bir taraftan Batı hegemonyasının üzerinde yükseldiği sermaye birikimini sağlarken diğer taraftan çeşitli araçsallıklarla kendisini sürekli güncelleyen bir sömürü düzeninin kurulmasını sağladı.
Milyonlarca Afrikalı köle gemileriyle Amerika kıtasına götürüldü, önce bedenleri ardından zihinleri prangaya vuruldu.
Çoğunluğu Batı Afrikalı siyahîlerden oluşan köleler içerisinde Orta Afrika ve Batı Afrikanın Müslüman topluluklarına mensup olanların sayısı da azımsanmayacak seviyedeydi.
Büyük bölümü tüccar-yönetici sınıfa mensup olan Müslüman köleler, efendilerinden daha eğitimlilerdi, Arapça okuma-yazmayı biliyorlar, mütebessim çehreleri ve kavrayış kabiliyetleriyle diğerleri arasından çabuk seçilebiliyorlardı.
Afrikalı Beş Müslüman Kölenin Hatıraları; topraklarından koparılan, türlü işkencelere ve zulümlere maruz kalan, boyunduruğun ağır yükünü kaldıramayıp firar etmeye çalışan ve bir sahipten diğerine savrulmak zorunda kalan Müslüman kölelerin; Süleyman Oğlu Eyyûbun, henüz çocuk yaşta kölelikle tanışan Selim Ağanın, Nikolas Saidin Ömer ibn-i Saidin ve Timbuktulu Ebu-bekir Şerifin bizzat kâğıda geçirdikleri yahut sözlü anlatım yoluyla kayıt altına alınan, 17.
ve 18.
yüzyıllarda kitaplaştırılan hikâyelerini aktarıyor.